FCU LÀ GÌ?
FCU ( Fan Coil Unit) là thiết bị xử lý không khí, một phần của hệ thống sưởi ấm, làm mát, thông gió và điều hòa không khí ( Hệ thông HVAC). Nó thường được sử dụng trong các tòa nhà dân cư, các tòa nhà thương mại, siêu thị, rạp chiếu phim hay những công trình công nghiệp.
FCU là một thiết bị xử lý không khí có cấu tạo đơn giản, công suất nhỏ khoảng 2kw đến 20kw dùng để cấp không khí lạnh vào phòng ( nguồn lạnh được lấy từ trạm sản xuất nước lạnh trung tâm). Thậm chí nhiều người còn gọi FCU là máy lạnh hay điều hòa FCU cũng vì tính năng và công dụng của nó.
FCU là một thiết bị trong hệ thống tải sử dụng trực tiếp của hệ thống Chiller, do đó chúng ta còn có thể đuwcj nghe các thuật ngữ như FCU chiller hay FCU Chiller Unit khi nói đến thiết bị này.
FCU cũng là thiết bị tương tự như AHU ( AIR HANDLING UNIT) tuy nhiên có cấu tạo đơn giản và khích thước nhỏ hơn.

CẤU TẠO FCU
Cấu tạo FCU- Fan coil unit
Một FCU thông thường có cấu tạo cơ bản như sau:
- Quạt – Fan
- Dàn ống – Coil
- Bộ lọc bụi
- Động cơ
- Dàn ống trao đổi nhiệt
- Màn hứng nước ngưng
Ngoài các thành phần chính kể trên, FCU còn có thêm “Bộ sấy điện – heater” nhằm tăng hiệu suất cho thiết bị, nhưng bộ phận này không được sử dụng phổ biến tại Việt Nam.
Quy trình vệ sinh, bảo dưỡng FCU
Bước 1: Trước khi vệ sinh, người thực hiện cần phải tiến hành đo thông số dòng điện quạt cấp, vận tốc gió, nhiệt độ gió cấp.
Bước 2: Để đảm bảo an toàn cho thiết bị và người vệ sinh, bảo dưỡng thì cần phải tắt nguồn FCU.
Bước 3:
- Tiến hành lau chùi cánh quạt sau khi đã tháo ra khỏi FCU. Sau đó vệ sinh lọc bụi, kiểm tra motor quạt và bạc đạn motor quạt.
- Vệ sinh dàn lạnh bằng cách sử dụng nước cao áp.
- Hút nước đường đường drain và bắt đầu lau chùi lượng nước còn sót lại trong FCU để khai thông đường nước ngưng.
- Bắt đầu vệ sinh miệng gió hồi và miệng gió cấp của FCU.
Bước 4: Tiến hành kiểm tra lại toàn bộ các bộ phận lần cuối cùng trước khi bắt đầu cho FCU khởi chạy lại.
Bước 5:
- Bật nguồn để FCU khởi chạy, sau đó kiểm tra valve, nếu có rò rỉ khí thì sử dụng keo bạc để dán lại.
- Tiến hành đo vận tốc gió, thông số dòng điện, nhiệt độ.
AHU là gì?
AHU ( Air Handing Unit), một thiết bị trao đổi nhiệt và xử lý nhiệt ẩm, tạo độ sạch cho không khí thừng được sử dụng trong hệ thống HVAC.
AHU là một bộ phận trong hệ thống HVAC ( 1 trong các thiết bị chính cấu tạo nên hệ thống HVAC). Thường được ứng dụng, sử dụng nhiều trong các nhà máy sản xuất, sản xuất điện tử nói riêng, tòa nhà, bệnh viện, khác sạn, những nơi có yêu cầu về chất lượng không khí và kiểm soát chất lượng không khí ở mức độ cao.

Cấu tạo AHU
Các bộ phận trong Air Handing Unit:
Cấu tạo hệ thống AHU thường được lắp ghép từ nhiều module như sau:
- Buồng hòa trộn
- Bộ lọc khí
- Dàn trao đổi nhiệt
- Hộp quạt
- …
Đặc biệt trên buồng hòa trộn sẽ có 2 cửa gắn van điều chỉnh, 1 cửa lấy gió tươi từ ngoài môi trường, 1 cửa nối với đường gió hồ về từ khu vực sử dụng.
Hệ thống điều khiển chính bao gồm:
- Cảm biến nhiệt ( sensor)
- Van ba ngả Actuator
- Phòng giảm âm
- Bộ giảm rung động
- Ống cấp khí
- Bảng điều khiển
- …
Thông thường khi lựa chọn AHU người ta sẽ thiết kế sao cho phù hợp với yêu cầu của từng công trình. Tuy nhiên nó thường có cấu tạo chung bao gồm:
- Quạt gió
- Dàn gia nhiệt
- Dàn coil ( dàn trao đổi nhiệt )
- Bộ lọc khí
- Vỏ bảo vệ
- …

Các bước bảo dưỡng, bảo trì hệ thống AHU:
Bảo dưỡng, bảo trì AHU là công việc đòi hỏi sự am hiểu tường tận về nguyên lý cấu tạo của các kỹ thuật thực hiện. Dưới đây là quy trình bảo dưỡng, bảo trì hệ thống AHU hiệu quả được SOZO tổng hợp và đúc kết.
Quy trình bảo trì hệ thống AHU
Bước 1: Tiến hành đo đạc các thông số của AHU gồm: Nhiệt độ gió cấp, vận tốc gió, dòng điện quạt cấp
Bước 2: Tắt nguồn và đóng toàn bộ hệ thống AHU để đảm bảo an toàn cho con người và thiết bị
Bước 3: Kiểm tra dây curoa của quạt, lau sạch cánh quạt, kiểm tra bạc đan, cách điện sơ bộ của motor quạt bằng VOM. Bơm mỡ vào các ổ bi và làm sạch bộ phận lọc bụi.
Làm sạch toàn bộ dàn lạnh bằng cách sử dụng nước cao áp. Khi đường nước ngưng (hút nước đường drain) thì vệ sinh phần nước còn sót lại trong AHU.
Làm sạch các damper và các miệng gió cấp, gió hồi của AHU.
Làm sạch các bộ phận: hệ thống lọc bụi, quạt, cánh điện motor quạt. Để đảm bảo hiệu quả tốt nhất, việc vệ sinh dàn lạnh cần được lau bằng đường nước cao áp, lau chùi miệng gió hồi.
Bước 4: Kiểm tra thêm một lần nữa rồi khởi động lại AHU
Bước 5: Kiểm tra và dán lại các vị trí rò rỉ khí. Đo đạc các thông số: dòng điện, vận tốc gió, nhiệt độ.
Bước 6: Làm form check list bảo trì hệ thống AHU.


Quy trình bảo dưỡng AHU
Bước 1: Tắt toàn bộ hệ thống AHU để đảm bảo an toàn cho con người và thiết bị.
Bước 2: Vệ sinh các bộ phận, hệ thống lọc bụi, lọc sơ cấp, thứ cấp, lọc Hepa, trường hợp thiết bị quá bẩn hoặc xuống cấp thì thay mới. Bộ lọc chính trong máy AHU nên được thay thế 3-6 tháng/ lần.
Bước 3: Kiểm tra, vệ sinh quạt, dây curoa của quạt, nếu hỏng thì cần thay hoặc tra mỡ vào các bộ phận chuyển động.
Bước 4: Vệ sinh toàn bộ giàn làm lạnh bằng cách sử dụng nước cao áp, giữ luồng nước vuông góc với giàn để tránh làm bẹp cánh tản nhiệt.
Bước 5: Kiểm tra hệ thống đồng hồ chênh áp.
Bước 6: Kiểm tra lại toàn bộ AHU và chạy lại hệ thống
Nếu đồng hồ có sự chênh áp lớn thì hiệu chỉnh lại. Độ cách điện của các động cơ được kiểm tra lại bằng các động cơ điện Megaom để xem tính đảm bảo, trường hợp chưa đảm bảo thì cần có kế hoạch thay động cơ.
Vệ sinh và sơn lại các bộ phận bị bong tróc.
Những lưu ý khi bảo dưỡng, bảo trì AHU
Lưu ý về chế độ bảo hành của dịch vụ: Khi AHU xảy ra hỏng hóc, trước tiên bạn cần kiểm tra lại thời gian bảo hành của hệ thống và liên hệ ngay với nhà sản xuất để khắc phục sự cố.
Ưu tiên những đơn vị cung cấp dịch vụ bảo dưỡng, bảo trì trọn gói: Việc lựa chọn một đơn vị bảo dưỡng, bảo trì AHU trọn gói sẽ giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm được rất nhiều chi phí phát sinh.
Chú ý tới tiến độ bảo dưỡng, bảo trì: Bạn hãy thỏa thuận trước với đơn vị bảo dưỡng, bảo trì về thời gian hoàn thành để tránh phát sinh thời gian gây ảnh hưởng tới tiến độ vận hành chung, nếu cần có thể đưa ra phương án thay thế tạm thời.
Lựa chọn dịch vụ bảo dưỡng, bảo trì uy tín, chuyên nghiệp: Yếu tố quan trọng nhất chính là việc lựa chọn đơn vị bảo dưỡng, bảo trì uy tín, chất lượng để việc sửa chữa được suôn sẻ, thiết bị sau sửa chữa có thể trở về trạng thái hoạt động tốt nhất, tránh hỏng hóc về sau.